Zorgmaatjes en Zorgzame Kerk
De kern van het project Zorgzame Kerk is: als kerkelijke gemeenschap zorgzaam zijn voor wie zorgafhankelijk zijn, binnen en buiten de kerk. Daarbij gaat het erom te inventariseren wat er al gebeurt in de eigen wijk of het eigen dorp, en om te kijken wat er nodig is nu de zorg verschraalt. Door de nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz)
zijn gemeenten sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor het ondersteunen van inwoners met een chronische ziekte, fysieke beperking of psychosociale problemen. Veel kerken zijn bezig met de vraag naar hun verantwoordelijkheid in de overgang van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. De Protestantse Kerk/Kerk in Actie zette het project Zorgzame Kerk op: Om de herbezinning op de kerkelijke rol – en de vertaling in activiteiten – te voeden, on-dersteunen en begeleiden.
Klik hier om dit artikel te downloaden als Word-document.
Zorgmaatje
Gemeenten zijn Zorgzame Kerk door hun pastoraat, diaconaat en eventueel het kerkgebouw in te zetten voor de zorg in de plaatselijke samenleving. Zorgzame kerk is kerk-zijn in een participatiesamenleving, maar wel op kerkeigen wijze. Waar de samenleving uitgaat van zelf-redzaamheid van burgers, wil Zorgzame Kerk dit doen van uit samen-redzaamheid.
Eén van de deelterreinen is 'Zorgmaatje'. Er zijn veel verschuivingen in de zorg gaande, waardoor Zorgmaatje een toegevoegde waarde heeft. Zorgmaatjes ondersteunen mensen die door ziekte of handicap niet meer zelfstandig uit huis komen. Zij helpen eraan mee dat deze mensen een netwerk opbouwen van wijkbewoners op wie ze kunnen terugvallen. Zo kunnen ze toch meedoen aan de samenleving. Hierbij staan aandacht en tijd voor wie zorgafhankelijk is voorop. Professionele zorgtaken worden niet overgenomen. Er ontstaan netwerken in de wijk waarin vrijwilligers en zorg-beroepskrachten samenwerken.
Welkome samenwerkingspartner
Om de doelgroep(en) te bepalen, waarop Zorgmaatje zich in de plaatselijke situatie het beste kan richten voeren kerken gesprekken met de burgerlijke gemeente en professionele en vrij-willige zorginstanties. In deze contacten wordt duidelijk welke leemten er door de verandering in de zorg ontstaan en waar Zorgmaatje op in kan springen.
Het leggen van deze contacten is voor veel kerken spannend omdat het de eerste keer is dat zij zo expliciet naar buiten treden. De ervaringen zijn echter positief. Kerken worden als welkome samenwerkingspartner gezien en krijgen van anderen waardevolle informatie en tips voor het opzetten van Zorgmaatje.
Kerken kunnen zich soms overweldigd voelen wanneer ze de initiatieven op het gebied van de zorg in eigen omgeving op het spoor komen. Na goed onderzoek blijkt dat er genoeg mo-gelijkheden zijn om met het project Zorgmaatje een toegevoegde waarde te hebben en/of om samen te werken met zorginstanties en de burgerlijke gemeente.
Nieuwe groep vrijwilligers
Kerken zijn meestal niet gewend om aan de weg te timmeren met wat zij doen. Veel (diaconaal) werk gebeurt in stilte. Om een Zorgmaatje project uit te kunnen voeren is het belangrijk om als Zorgzame Kerk gevonden te kunnen worden. Daartoe onderhouden kerken contacten met verschillende instanties en vertellen in plaatselijke media en op websites over Zorg-maatje. Opvallend is dat de eerste aanmeldingen van vrijwilligers om Zorgmaatje te worden al spontaan binnenkomen naar aanleiding hiervan. Een nieuwe groep vrijwilligers voelt zich aangesproken.
De aanmelding van zorgafhankelijke mensen die graag een Zorgmaatje willen, komt iets langzamer op gang. Zij kunnen zich zelf aanmelden, maar kunnen daarbij ook geholpen worden door professionele en vrijwillige instanties.
Met Zorgmaatje vormen we samen een netwerk om kwetsbare mensen heen, die vaak een klein (of geen) netwerk hebben. Zo zetten we met elkaar een beweging in van Zorgzame kerk. Zorg en zorgzaamheid behoren immers tot de kern van samen kerk zijn, midden in de samenleving.
Jenneke Span, projectleider Zorgmaatje van Zorgzame Kerk
Zie voor nadere informatie:
www.kerkinactie.nl/over-kerk-in-actie/onze-themas/zorgzame-kerk
Lees ook:
• Van verzorgingsstaat naar...?
• Kerken en Wmo – een zoektocht
Klik hier om naar de startpagina van het dossier Zorg en armoede te gaan.