Deeleconomie
In de 'deeleconomie' laten consumenten elkaar gebruik maken van hun onderbenutte consumptiegoederen, zoals auto's, huizen en gereedschap. De voordelen van deelplatforms zoals Airbnb zijn te groot om het verbieden ervan te rechtvaardigen. Dat hoeft ook niet: door er duidelijk regels aan te stellen en deze ook te handhaven, zijn dergelijke initiatieven te integreren in de rest van de economie. Dit stellen Koen Frenken, Toon Meelen, Martijn Arets en Pieter van de Glind in het artikel 'Wat is nu eigenlijk deeleconomie?'.
De auteurs omschrijven deeleconomie als volgt: “Het fenomeen dat consumenten elkaar gebruik laten maken van hun onderbenutte consumptiegoederen, eventueel tegen betaling." Verduidelijkt wordt dat daarbij gedacht kan worden aan het verhuren van je huis of auto, het uitlenen van je boormachine of avondjurk, het ter beschikking stellen van je tuin of parkeer-plaats. De auteurs wijzen erop dat de gegeven definitie van de deeleconomie bestaat uit drie elementen:
- delen tussen consumenten onderling
- tijdelijke toegang tot eigendom en dus niet om permanente overdracht van eigendom
- het gaat om onbenutte consumptiegoederen en niet om dienstverlening.
Deze drie elementen gebruiken ze om de deeleconomie te onderscheiden van andere vormen van alternatieve economie, zoals het huren van goederen bij een bedrijf (= product-diensteconomie); het verhandelen van goederen tussen consumenten (= tweedehands economie); particulieren die geen goederen met elkaar delen (dat is deeleconomie) maar elkaar een dienst verlenen (= op-afroep economie).
Deeleconomie en ook de aanverwante vormen van economie die hierboven zijn aangeduid kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de economie. Maar er dreigen ook gevaren als monopolievorming, nieuwe vormen van uitbuiting van arbeid en oneerlijke concurrentie. Daarom vinden de auteurs dat de overheid regels moet stellen om dergelijke ongewenste effecten te vermijden.
In de anti-armoedebeweging zijn ook initiatieven bezig met allerlei vormen van buurteconomie. Daarmee proberen mensen met een (te) laag inkomen eigen uitwegen te banen uit een situatie van groeiende bestaansonzekerheid. Als de overheden, landelijk en lokaal, regels gaat opstellen voor deeleconomie en voor andere vormen van alternatieve economie, mag de inbreng van ervaringen en belangen van deze initiatieven aan de basis van de samenleving niet ontbreken. De Sociale Alliantie is bezig met een project rond sociale coöperaties. In een van de volgende nieuwsbrieven zal hierover worden gerapporteerd.
Klik hier om het artikel van Frenken, Toon Meelen, Martijn Arets en Pieter van de Glind te lezen.
Klik hier om naar de startpagina te gaan van het themadossier 'Alternatieven voor de huidige economie'.